Telegraaf Vrouw over 'Hoe doorzetten?'
|
Auteur: Nicolline van der Spek Bron: Telegraaf |
Meer bewegen, die wereldreis maken, van baan veranderen
WAT DRIJFT MENSEN DIE WÉL DOORZETTEN
'De grootste saboteur zit in jezelf'
Ook zo jaloers op het doorzettingsvermogen van topsporters? Bijvoorbeeld als je vijf kilo wilt afvallen en al afhaakt na een kilo. Of je roept al jaren op wereldreis te gaan, maar komt telkens maar niet verder dan de vakantiebeurs in Utrecht. Je schijnt het te kunnen leren: doorzetten. 'Het geheim is weten waar je valkuilen liggen.'
Doorzetten begint natuurlijk met iets willen. Dat is logisch, zou Cruyff zeggen. Maar het gaat nog verder, aldus Reinoud van Rooij. 'Het eerste wat je moet doen als je iets wilt, is jezelf de vraag stellen; wil ik het eigenlijk wel écht?' Van Rooij (39) is vader van drie kinderen en geeft sinds 2002 persoonlijkheidstrainingen aan mensen die stoeien met de vraag hoe ze in de praktijk moeten brengen wat ze van plan zijn. En dan vooral hoe ze het moeten volhouden. Zelf heeft hij hydrologie gestudeerd aan de universiteit van Wageningen. Jarenlang heeft hij gewerkt als ingenieur in de civiele techniek, maar Reinoud was bepaald niet happy met zijn job. Het roer moest om. Maar hoe?
Door te 'doen', ontdekte Reinoud. Niet morgen, maar nu. Grote glimlach: 'Er komen wel eens mensen naar me toe die zeggen dat ze dolgraag in het buitenland willen gaan wonen. 'Doen' zeg ik dan altijd. Hier heb je mijn telefoon, bel je baas en zeg vandaag nog je baan op… Tja, en dan komen de smoesjes. De vraag is dus: willen ze het echt? Willen deze mensen écht in het buitenland wonen? Want alleen als je iets écht wilt, dus als je iets doet vanuit je hart, is de kans het meest reëel dat je uiteindelijk ook doorzet. 'Verder moet je je altijd afvragen voor wíe je het wilt', vervolgt Reinoud. 'Doe je het voor jezelf of voor je omgeving? Wil je bijvoorbeeld echt zo graag economie studeren of is je vader toevallig ook econoom en zou hij het zo aardig vinden als zijn dochter dezelfde interesse had?'
Toe, neem dat taartje nou maar
'Je leven is altijd een afspiegeling van je omgeving', betoogt Van Rooij. 'Stel je wilt afvallen, maar je hebt alleen maar mollige vriendinnen. Die vriendinnen gaan je echt niet zitten stimuleren, want als het jou nou wel ineens lukt om af te vallen, voelen zíj zich mislukt. Dus roepen ze op elke verjaardag: 'Kom meid, doe niet zo ongezellig, neem dat taartje nou maar.' Of je wilt een wereldreis maken, maar hebt alleen maar bange poeperds om je heen, dan moet je van hoge huizen komen wil je uiteindelijk toch in dat vliegtuig stappen.'
Praat ook eens met andere mensen, wil Reinoud zeggen: mensen die wél durven. 'Denk niet dat dit soort mensen niet bang is; iedereen is bang om zijn leven drastisch om te gooien. Dat moet je ook niet erg vinden. Je moet je alleen niet laten verlammen door je angst. Ik roep altijd: 'Eng? Dan doe je het toch gewoon met angst.'
Blijf niet vaag
Doorzetten valt of staat dus bij weten wat je wilt. Daarna is het zaak dat je je goed voorbereid. En met 'goed' bedoelen we dat je zorgvuldig te werk moet gaan in het concretiseren van je doel. Blijf niet in vaagheden hangen door elke keer te roepen dat je zo graag slank wilt zijn, maar maak je doel meetbaar. Zeg - beter nog - schrijf op: over een maand wil ik vijf kilo zijn afgevallen. Door je doel te meten, gaat het meer voor je leven. Reinoud: 'Pas als de navigatie er ligt, kun je gaan vliegen.' Hij haast zich te zeggen dat je doel behalve meetbaar uiteraard ook in je vermogen moet liggen. Op je veertigste roepen dat je profvoetballer wil worden, kan lastig worden als je nog nooit een bal hebt aangeraakt.
Heb geduld
Daarnaast moet je geduld hebben. Verwacht niet te snel resultaat, zeker als je einddoel nog mijlen ver weg is. Wie zich heeft voorgenomen meer te bewegen, kan niet verwachten dat hij morgen de halve marathon kan lopen. Verwacht je dit wel, dan leidt dat alleen maar tot frustratie. Vaak dé trigger om op te geven. Zorg dus dat je niet gefrustreerd raakt. Dat doe je door subdoelen te maken. Wie een bed & breakfast wil beginnen in het buitenland, loopt tegen zoveel zaken op dat hij mogelijk bij voorbaat al opgeeft. Maak liever een stappenplan, dat is veel overzichtelijk. Zeg bijvoorbeeld in week 33 ga ik naar de bank voor het bespreken van de financiering en in week 41 ga ik shoppen voor de gordijntjes. 'Chunking' wordt dit genoemd met een 'mooi' Nederlands woord. Iets in partjes verdelen. Buitengewoon zinvol als je bijvoorbeeld je huis wilt verbouwen. Door alleen maar te denken dat je nog duizend-en-één dingen moet doen en dat je nog maanden in de troep zit, word je binnen niet afzienbare tijd overspannen. Beter is denken: vandaag ga ik die deur afkrabben en morgen zet ik hem in de grondverf. Dan heb je telkens iets om trots op te zijn, en dat houdt mensen gaande: een schouderklopje.
Ken je zelf
Na de voorbereiding, die overigens nooit mag ontaarden in uitstelgedrag (een wereldreis hoeft heus niet tien jaar te worden voorbereid) ga je echt aan de slag met wat je van plan was. Een cruciaal moment, want hoe zet je door? 'Door jezelf goed te kennen en te weten wat je valkuilen zijn', aldus Reinoud, 'want de grootste saboteur zit in jezelf. Stel jezelf dus vooraf de vraag wat je doet als het tegenzit? Sommige mensen worden bijvoorbeeld heel erg emotioneel. Ze worden boos, gaan stampvoeten, misschien zelfs huilen en zijn vervuld van zelfmedelijden. In zo'n - en alle andere gevallen trouwens ook - is het handig om jezelf te kennen, want dan kun je erop anticiperen. Dit onder het motto 'Als dit gebeurt dan…' Je kunt bijvoorbeeld met jezelf afspreken dat zodra je weer eens stampvoetend aan het balen bent, je minstens drie dagen wacht met het nemen van een belangrijke beslissing. Wie daar goed mee kan dealen, verkleint de kans dat hij opgeeft. Een ander voorbeeld: sommige mensen weten van zichzelf dat ze zich makkelijk verliezen in details. Dat is hun gebruikelijke stressreactie. Ze zijn eindelijk die bed & breakfast begonnen, en volgende week komen de allereerste gasten, maar wat wil nu het euvel? De kelder is volledig onder water gelopen. Wat doen ze? Ze gaan het zilveren bestek poetsen. Totaal zinloos natuurlijk. Zoom uit, blijf altijd het overzicht houden, en doe als het moet een paar stappen terug. Bedenk wat je doel ook alweer was, en laat je niet in beslag nemen door iets wat totaal niet relevant is. Je krijgt bijvoorbeeld geen vergunning voor het aanleggen van een zwembad bij je bed & breakfast. Blijf dan niet maanden gefocust op het krijgen van die vergunning, maar richt je energie op je oorspronkelijke plan: het ontvangen van gasten, die misschien wel helemaal niet op een zwembad hadden gerekend.'
Zie je nou wel… het lukt!
Natuurlijk is het balen als je kelder onder water loopt, of als je bent aangekomen terwijl je aan de lijn doet of als je geblesseerd raakt terwijl je voor de halve marathon aan het trainen bent. Maar is het een ramp? Nee! Reinoud: 'Bij tegenslag reageren mensen in de regel op twee manieren. Of ze schieten in de slachtofferrol en roepen: zie je nou wel, ik kan het niet. In dat geval is het redelijk snel gedaan. Een andere reactie is dat je accepteert wat er aan de hand is. Je baalt wel, want dat is heel menselijk, maar je blijft niet bij de pakken neerzitten. Ook maak je het probleem niet groter dan het is. Nee, je accepteert wat is, en stelt jezelf de creatieve vraag: wat nu..? Denk in oplossingen. Heel concreet: ga zwemmen om je conditie op peil te houden als je geblesseerd bent geraakt en je bent in training voor de halve marathon.' Ook belangrijk, aldus Reinoud, is je 'hulpbronnen' mobiliseren. Reinoud: 'Bij mij persoonlijk werkt relativeren erg goed. Ik ben 's nachts een keer zwaar verdwaald geweest na een vrijgezellenfeest dat totaal uit de hand was gelopen. Terwijl mijn vrienden in paniek raakten, begon ik te lachen. Vreselijk te lachen. Humor is nog steeds één van mijn belangrijkste hulpbronnen. Zodra ik iets van stress voel opkomen, ga ik relativeren en om mezelf lachen. Op die manier krijg ik me in een andere staat in plaats van dat ik mijn schouders laat hangen.' Iedereen heeft zijn eigen hulpbronnen. Bedenk hoe je je ooit uit een lastige situatie heb weten te redden in je verleden. Die ene keer misschien op de camping toen de caravan door zijn as ging en je er toch in slaagde hem van zijn plek te krijgen door accuraat handelen? Roep dat gevoel op bij tegenslag en je zult zien dat je meer kracht uit jezelf haalt. Opgeven? No way.
Het grote voordeel van doorzetten? Vraag dat maar aan de gemiddelde topsporter. Ze krijgen een medaille, maar veel mooier is natuurlijk die andere beloning: wie doorzet, en doet wat hij zegt, krijgt daar een flinke dosis zelfvertrouwen voor terug. Dat gaat bijna vanzelf. Nou ja, 'vanzelf'… je moet wel 'doorzetten' natuurlijk.
WAT DRIJFT MENSEN DIE WÉL DOORZETTEN
'De grootste saboteur zit in jezelf'
Ook zo jaloers op het doorzettingsvermogen van topsporters? Bijvoorbeeld als je vijf kilo wilt afvallen en al afhaakt na een kilo. Of je roept al jaren op wereldreis te gaan, maar komt telkens maar niet verder dan de vakantiebeurs in Utrecht. Je schijnt het te kunnen leren: doorzetten. 'Het geheim is weten waar je valkuilen liggen.'
Doorzetten begint natuurlijk met iets willen. Dat is logisch, zou Cruyff zeggen. Maar het gaat nog verder, aldus Reinoud van Rooij. 'Het eerste wat je moet doen als je iets wilt, is jezelf de vraag stellen; wil ik het eigenlijk wel écht?' Van Rooij (39) is vader van drie kinderen en geeft sinds 2002 persoonlijkheidstrainingen aan mensen die stoeien met de vraag hoe ze in de praktijk moeten brengen wat ze van plan zijn. En dan vooral hoe ze het moeten volhouden. Zelf heeft hij hydrologie gestudeerd aan de universiteit van Wageningen. Jarenlang heeft hij gewerkt als ingenieur in de civiele techniek, maar Reinoud was bepaald niet happy met zijn job. Het roer moest om. Maar hoe?
Door te 'doen', ontdekte Reinoud. Niet morgen, maar nu. Grote glimlach: 'Er komen wel eens mensen naar me toe die zeggen dat ze dolgraag in het buitenland willen gaan wonen. 'Doen' zeg ik dan altijd. Hier heb je mijn telefoon, bel je baas en zeg vandaag nog je baan op… Tja, en dan komen de smoesjes. De vraag is dus: willen ze het echt? Willen deze mensen écht in het buitenland wonen? Want alleen als je iets écht wilt, dus als je iets doet vanuit je hart, is de kans het meest reëel dat je uiteindelijk ook doorzet. 'Verder moet je je altijd afvragen voor wíe je het wilt', vervolgt Reinoud. 'Doe je het voor jezelf of voor je omgeving? Wil je bijvoorbeeld echt zo graag economie studeren of is je vader toevallig ook econoom en zou hij het zo aardig vinden als zijn dochter dezelfde interesse had?'
Toe, neem dat taartje nou maar
'Je leven is altijd een afspiegeling van je omgeving', betoogt Van Rooij. 'Stel je wilt afvallen, maar je hebt alleen maar mollige vriendinnen. Die vriendinnen gaan je echt niet zitten stimuleren, want als het jou nou wel ineens lukt om af te vallen, voelen zíj zich mislukt. Dus roepen ze op elke verjaardag: 'Kom meid, doe niet zo ongezellig, neem dat taartje nou maar.' Of je wilt een wereldreis maken, maar hebt alleen maar bange poeperds om je heen, dan moet je van hoge huizen komen wil je uiteindelijk toch in dat vliegtuig stappen.'
Praat ook eens met andere mensen, wil Reinoud zeggen: mensen die wél durven. 'Denk niet dat dit soort mensen niet bang is; iedereen is bang om zijn leven drastisch om te gooien. Dat moet je ook niet erg vinden. Je moet je alleen niet laten verlammen door je angst. Ik roep altijd: 'Eng? Dan doe je het toch gewoon met angst.'
Blijf niet vaag
Doorzetten valt of staat dus bij weten wat je wilt. Daarna is het zaak dat je je goed voorbereid. En met 'goed' bedoelen we dat je zorgvuldig te werk moet gaan in het concretiseren van je doel. Blijf niet in vaagheden hangen door elke keer te roepen dat je zo graag slank wilt zijn, maar maak je doel meetbaar. Zeg - beter nog - schrijf op: over een maand wil ik vijf kilo zijn afgevallen. Door je doel te meten, gaat het meer voor je leven. Reinoud: 'Pas als de navigatie er ligt, kun je gaan vliegen.' Hij haast zich te zeggen dat je doel behalve meetbaar uiteraard ook in je vermogen moet liggen. Op je veertigste roepen dat je profvoetballer wil worden, kan lastig worden als je nog nooit een bal hebt aangeraakt.
Heb geduld
Daarnaast moet je geduld hebben. Verwacht niet te snel resultaat, zeker als je einddoel nog mijlen ver weg is. Wie zich heeft voorgenomen meer te bewegen, kan niet verwachten dat hij morgen de halve marathon kan lopen. Verwacht je dit wel, dan leidt dat alleen maar tot frustratie. Vaak dé trigger om op te geven. Zorg dus dat je niet gefrustreerd raakt. Dat doe je door subdoelen te maken. Wie een bed & breakfast wil beginnen in het buitenland, loopt tegen zoveel zaken op dat hij mogelijk bij voorbaat al opgeeft. Maak liever een stappenplan, dat is veel overzichtelijk. Zeg bijvoorbeeld in week 33 ga ik naar de bank voor het bespreken van de financiering en in week 41 ga ik shoppen voor de gordijntjes. 'Chunking' wordt dit genoemd met een 'mooi' Nederlands woord. Iets in partjes verdelen. Buitengewoon zinvol als je bijvoorbeeld je huis wilt verbouwen. Door alleen maar te denken dat je nog duizend-en-één dingen moet doen en dat je nog maanden in de troep zit, word je binnen niet afzienbare tijd overspannen. Beter is denken: vandaag ga ik die deur afkrabben en morgen zet ik hem in de grondverf. Dan heb je telkens iets om trots op te zijn, en dat houdt mensen gaande: een schouderklopje.
Ken je zelf
Na de voorbereiding, die overigens nooit mag ontaarden in uitstelgedrag (een wereldreis hoeft heus niet tien jaar te worden voorbereid) ga je echt aan de slag met wat je van plan was. Een cruciaal moment, want hoe zet je door? 'Door jezelf goed te kennen en te weten wat je valkuilen zijn', aldus Reinoud, 'want de grootste saboteur zit in jezelf. Stel jezelf dus vooraf de vraag wat je doet als het tegenzit? Sommige mensen worden bijvoorbeeld heel erg emotioneel. Ze worden boos, gaan stampvoeten, misschien zelfs huilen en zijn vervuld van zelfmedelijden. In zo'n - en alle andere gevallen trouwens ook - is het handig om jezelf te kennen, want dan kun je erop anticiperen. Dit onder het motto 'Als dit gebeurt dan…' Je kunt bijvoorbeeld met jezelf afspreken dat zodra je weer eens stampvoetend aan het balen bent, je minstens drie dagen wacht met het nemen van een belangrijke beslissing. Wie daar goed mee kan dealen, verkleint de kans dat hij opgeeft. Een ander voorbeeld: sommige mensen weten van zichzelf dat ze zich makkelijk verliezen in details. Dat is hun gebruikelijke stressreactie. Ze zijn eindelijk die bed & breakfast begonnen, en volgende week komen de allereerste gasten, maar wat wil nu het euvel? De kelder is volledig onder water gelopen. Wat doen ze? Ze gaan het zilveren bestek poetsen. Totaal zinloos natuurlijk. Zoom uit, blijf altijd het overzicht houden, en doe als het moet een paar stappen terug. Bedenk wat je doel ook alweer was, en laat je niet in beslag nemen door iets wat totaal niet relevant is. Je krijgt bijvoorbeeld geen vergunning voor het aanleggen van een zwembad bij je bed & breakfast. Blijf dan niet maanden gefocust op het krijgen van die vergunning, maar richt je energie op je oorspronkelijke plan: het ontvangen van gasten, die misschien wel helemaal niet op een zwembad hadden gerekend.'
Zie je nou wel… het lukt!
Natuurlijk is het balen als je kelder onder water loopt, of als je bent aangekomen terwijl je aan de lijn doet of als je geblesseerd raakt terwijl je voor de halve marathon aan het trainen bent. Maar is het een ramp? Nee! Reinoud: 'Bij tegenslag reageren mensen in de regel op twee manieren. Of ze schieten in de slachtofferrol en roepen: zie je nou wel, ik kan het niet. In dat geval is het redelijk snel gedaan. Een andere reactie is dat je accepteert wat er aan de hand is. Je baalt wel, want dat is heel menselijk, maar je blijft niet bij de pakken neerzitten. Ook maak je het probleem niet groter dan het is. Nee, je accepteert wat is, en stelt jezelf de creatieve vraag: wat nu..? Denk in oplossingen. Heel concreet: ga zwemmen om je conditie op peil te houden als je geblesseerd bent geraakt en je bent in training voor de halve marathon.' Ook belangrijk, aldus Reinoud, is je 'hulpbronnen' mobiliseren. Reinoud: 'Bij mij persoonlijk werkt relativeren erg goed. Ik ben 's nachts een keer zwaar verdwaald geweest na een vrijgezellenfeest dat totaal uit de hand was gelopen. Terwijl mijn vrienden in paniek raakten, begon ik te lachen. Vreselijk te lachen. Humor is nog steeds één van mijn belangrijkste hulpbronnen. Zodra ik iets van stress voel opkomen, ga ik relativeren en om mezelf lachen. Op die manier krijg ik me in een andere staat in plaats van dat ik mijn schouders laat hangen.' Iedereen heeft zijn eigen hulpbronnen. Bedenk hoe je je ooit uit een lastige situatie heb weten te redden in je verleden. Die ene keer misschien op de camping toen de caravan door zijn as ging en je er toch in slaagde hem van zijn plek te krijgen door accuraat handelen? Roep dat gevoel op bij tegenslag en je zult zien dat je meer kracht uit jezelf haalt. Opgeven? No way.
Het grote voordeel van doorzetten? Vraag dat maar aan de gemiddelde topsporter. Ze krijgen een medaille, maar veel mooier is natuurlijk die andere beloning: wie doorzet, en doet wat hij zegt, krijgt daar een flinke dosis zelfvertrouwen voor terug. Dat gaat bijna vanzelf. Nou ja, 'vanzelf'… je moet wel 'doorzetten' natuurlijk.